Wspierają turytykę polską i zagraniczną. Promują miasta, regiony lub kraje. Dążą do doskonalenia jakości obsługi w turystyce. Lobbują za regulacjami, które będą korzystne dla branży. To organizacje i stowarzyszenia turystyczne. Poznaj je!

Poniżej znajdziesz opis wybranych organizacji i stowarzyszeń oraz wybrane działania, które prowadzą.

Polska Organizacja Turystyczna (POT)

Sobota rano, jeszcze cały weekend przed Tobą, co by tu robić, gdzie pojechać? Jeżeli masz duszę podróżnika, to już Cię nosi. Co robisz? Googlasz, wchodzisz na youtube i szukasz inspiracji. Znajdujesz blogi i vlogi, na których ich autorzy pokazują swoje podróże. Ty też chcesz tam być! To co? Jedziesz? Jasne, że tak.

Skoro blogerzy i vlogerzy, instagramerzy, influencerzy mają taki duży wpływ na nasze decyzje, to warto to wykorzystać. I tego samego zdania była Polska Organizacja Turystyczna, która stworzyła konkurs Turystyczne Mistrzostwa Blogerów. Do konkursu zgłaszają się blogerzy i vlogerzy, którzy pokazują internautom Polskę. Monika i Bartosz Krakowscy prowadzą bloga “No to trampki” i pokazują Mazowsze, Anna i Łukasz Piernikarczyk są ze Śląska i prowadzą bloga “Polskie Szlaki” czy Magdalena Majchrzak z Zachodniopomorskiego tworzy bloga “Wypisz Wymaluj Podróż”. A Polskiej Organizacji Turystycznej właśnie na tym zależy, bowiem głównym celem tej organizacji jest promocja naszego kraju.

Głównym zadaniem Polskiej Organizacji Turystycznej jest promocja Polski w kraju i na świecie. Chodzi o to, aby Polacy zwiedzali swój kraj oraz aby obcokrajowcy przyjeżdżali do nas. Dlatego też POT reprezentuje Polskę na zagranicznych targach turystycznych, a na świecie działają przedstawicielstwa, tzw. zagraniczne ośrodki POT, które organizują lokalne działania mające na celu zainteresowanie Polską Brytyjczyków, Amerykanów czy Chińczyków.

Ostatnio POT zrobił super kampanię wizerunkową na 14 rynkach zagranicznych, tj. w Hiszpanii, Włoszech, Wielkiej Brytanii, Francji, Niemczech, Austrii, Belgii, Holandii, Szwecji, Danii, Norwegii, Finlandii, Czechach, a także w wybranych stanach USA (Nowy Jork, New Jersey, Illinois, Floryda, Kalifornia). Kampania była obecna na m.in. YouTube i Facebooku. Na nagraniu ludzie właśnie z tych krajów, które wymieniłem, oglądali zdjęcia pokazujące różne atrakcje turystyczne Polski, nie znając ich wcześniej, zatem nie wiedząc, gdzie się znajdują. Ich zadaniem było zgadnąć, jaki to kraj. Wiele osób z zagranicy po prostu nie jest świadoma tego, jak piękna jest Polska. Widząc piękne plaże myślimy, że to Grecja czy Hiszpania. Zabytki mogą kojarzyć się z Rzymem lub Paryżem. Jakie było zaskoczenie wielu z tych ludzi, jak okazało się, że to, co oglądają, jest w Polsce. Hasłem przewodnim tej kampanii było “Poland. More than you expected”. Trafione w 10!

Co jeszcze robi Polska Organizacja Turystyczna? Organizuje imprezy studyjne dla zagranicznych i krajowych dziennikarzy, zagranicznych touroperatorów i VIP-ów. Proste – jak zaprosisz np. Zagranicznych dziennikarzy do Polski, pokażesz im nasz kraj, to oni później wrócą do siebie, napiszą artykuły o Polsce, zainspirują swoich czytelników a Ci, poszukując pomysłu na wyjazd, przyjadą do Polski. Podobnie z touroperatorami – jak zobaczą, jakie możliwości daje Polska, opracowując programy imprez, uwzględnią w nich nasz kraj. To przecież oczywiste, że jak już gdzieś byłeś, widziałeś na własne oczy to potem łatwiej Ci o tym opowiadać klientom, no i właśnie na tym zależy POT.

Polska Organizacja Turystyczna mocno działa w internecie. Prowadzi narodowy portal turystyczny. W 24 językach! Zerknijcie na polska.travel. Mocno promuje nasz kraj w mediach społecznościowych. Rozwija turystykę biznesową i zdrowotną. POT pracuje też nad rozbudową i unowocześnieniem Polskiego Systemu Informacji Turystycznej (PSIT). I to tylko niektóre z działań, które podejmuje aby promować nasz kraj.

ROTy i LOTy

ROT to Regionalna Organizacja Turystyczna a LOT to Lokalna Organizacja Turystyczna. Tak, jak POT działa na całym świecie, tak ROTy i LOTy działają regionalnie i lokalnie.

ROTy i LOTy skupiają lokalne władze oraz podmioty działające w branży turystycznej. O co chodzi? W jedności siła. Jeżeli mamy coś osiągnąć to łatwiej działać razem i promować dany region czy lokalne atrakcje razem. Dlatego ROTy i LOTy to takie fora współpracy samorządów terytorialnych, zawodowych organizacji branżowych i podmiotów gospodarczych działających w turystyce. Tworzy się w celu zapewnienia profesjonalnej promocji turystycznej regionu. Ich zadaniem jest m.in. skoordynowanie działań promocyjnych w województwie, stworzenie regionalnego systemu informacji turystycznej, promocja walorów turystycznych regionu w kraju i za granicą, doskonalenie kadr dla potrzeb turystyki, prowadzenie badań i analiz marketingowych w dziedzinie turystyki.

W Polsce may 16 ROTów, czyli tyle ile województw, a te 16 ROTów tworzy Forum Regionalnych Organizacji Turystycznych. I znowu chodzi o to, aby te ROTy nie działały oddzielnie, tylko aby ich działania miały jakąś spójność, aby były skoordynowane. Stąd też pomysł, aby powołać Forum. Oczywiście, każdy z tych ROTów działa sobie sam, wykonuje swoją pracę i promuje dany region, ale mimo wszystko celem Forum jest wymiana doświadczeń, wspólne działania na rzecz rozwoju turystyki czy integracja środowiska osób zainteresowanych rozwojem turystyki.

Organizacje turystyczne działają dla dobra branży turystycznej.

Polska Izba Turystyki (PIT)

Wyobraź sobie – w Polsce mamy setki biur podróży, mnóstwo hoteli oraz wiele innych firm, które działają w turystyce. Nagle rządzący wprowadzają zmiany w prawie. Branża się oburza. Głos jednej osoby czy firmy może zostać nie usłyszany, ale już głos 50, 100 czy 150 firm bez echa nie przejdzie. No i właśnie po to powstają organizacje branżowe i taką organizacją samorządu gospodarczego jest Polska Izba Turystyki. Co to znaczy samorządu gospodarczego? To znaczy, że nie jest to organizacja rządowa a pozarządowa, która skupia różne podmioty działające w turystyce, np. biura podróży, przewoźników, hotelarzy.

Do podstawowych zadań izby należy reprezentowanie interesów gospodarczych swoich członków, działanie na rzecz interesów branży turystycznej, promowanie podnoszenia jakości usług turystycznych; obrona godności, praw i interesów gospodarczych swoich członków czy kształtowanie i upowszechnianie zasad etyki w działalności gospodarczej.

Jeżeli minister lub inny przedstawiciel władzy miałby się spotykać z każdym z przedsiębiorców z osobna, no czasu by nie starczyło. Zatem lepiej, gdyby był ktoś, kto reprezentuje większą grupę ludzi. I właśnie od tego są organizacja branżowe, takie jak Polska Izba Turystyki.

Oprócz PIT, w Polsce mamy też ITRP, czyli Izbę Turystyki Rzeczypospolitej Polskiej, która w swoich zadaniach statutowych jest mocno zbliżona do PIT. Zatem po co dwie izby? Organizacji może być wiele. Czasem jedni ludzie lepiej dogadują się z drugimi, czasem jednym nie po drodze z drugimi i szukają trzecich. Zatem możemy mieć wiele organizacji, których celem jest dokładnie to samo.

Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajozwacze (PTTK)

4 litery – PTTK. To akronim, czyli słowo utworzone przez skrócenie dwóch lub więcej słów. W tym przypadku tymi słowami jest Polskie Towarzystwo Turystyczno- Krajoznawcze. PTTK rozwija i upowszechnia krajoznawstwo i turystykę kwalifikowaną we wszystkich jej formach. Najbardziej popularne dyscypliny turystyki kwalifikowanej to turystyka: górska, piesza, kajakowa, żeglarska, kolarska, motorowa i narciarska.

Towarzystwo stworzyło i upowszechnia system odznak turystyki kwalifikowanej służący rozwojowi zainteresowania różnymi formami turystyki i krajoznawstwa.

Popularyzuje też wiedzę o najbardziej atrakcyjnych turystycznie regionach Polski oraz promuje w kraju i zagranicą polski produkt turystyczny – turystykę aktywną.

Bardzo ważnym zadaniem PTTK jest wyznaczanie, znakowanie i konserwacja szlaków turystycznych. Przez najatrakcyjniejsze tereny w Polsce przebiega prawie 70 tysięcy kilometrów wyznakowanych przez PTTK szlaków: pieszych nizinnych i górskich, rowerowych, konnych, narciarskich, kajakowych i innych.

PTTK dysponuje obiektami turystycznymi, w których znajduje się około 20 tysięcy miejsc noclegowych. Są to domy turysty, schroniska górskie, stanice i ośrodki turystyki wodnej, ośrodki campingowe i zajazdy o zróżnicowanym standardzie.

Do PTTK należy blisko 68 tysięcy członków, zrzeszonych w 291 oddziałach, składających się z prawie 1800 kół i klubów. W 2015 PTTK zorganizowało prawie 20 tysięcy wycieczek i imprez plenerowych, w których wzięło udział 570 tysięcy osób.

W ramach działalności PTTK organizowane są konkursy krasomówcze, mające na celu zwiększenie zainteresowania historią i atrakcjami turystycznymi różnych regionów Polski, a jednocześnie propagujące krasomówstwo. Finały konkursów krasomówczych przewodników i młodzieży szkół ponadgimnazjalnych odbywają się na zamku w Golubiu-Dobrzyniu.

Ludzie z całego świata dyskutują nad rozwojem turystyki.

Światowa Organizacja Turystyki Narodów Zjednoczonych (UNWTO)

Skoro już znasz wybrane polskie organizacje turystyczne, to pora ruszyć za granicę, a dokładniej do Hiszpanii, do stolicy tego kraju – Madrytu. Bowiem właśnie tak znajduje się siedziba Światowej Organizacji Turystyki Narodów Zjednoczonych (ang. United Nations World Tourism Organization – UNWTO). To organizacja wyspecjalizowana ONZ, czyli Organizacji Narodów Zjednoczonych.  Zajmuje się kwestiami związanymi z turystyką, m.in. opracowuje statystki dotyczące podróżowania ludzi po świecie.

Członkiem UNWTO jest 158 krajów, 6 członków stowarzyszonych i ponad 500 członków stowarzyszonych reprezentujących sektor prywatny, instytucje edukacyjne, stowarzyszenia turystyczne i lokalne władze turystyczne. Polska jest członkiem Światowej Organizacji Turystyki od roku 1975, tj. od daty jej powstania, jako jedno z państw-założycieli ONZ.

UNWTO odgrywa ważną rolę w promowaniu rozwoju odpowiedzialnej, zrównoważonej i uniwersalnie dostępnej turystyki, poświęcając szczególną uwagę interesom krajów rozwijających się. UNWTO dba o m.in. uwzględnienie turystyki w agendzie światowej, poprawę konkurencyjności turystyki, promowanie zrównoważonego rozwoju turystyki, wspieranie udziału turystyki w ograniczaniu ubóstwa i rozwoju, promocję i rozwój turystyki jako dziedziny stymulującej przedsiębiorczość i rozwój gospodarczy.

I to właśnie z inicjatywny UNWTO dzień 27 września został ustanowiony jako Światowy Dzień Turystyki, na pamiątkę przyjęcia statutu Organizacji, co nastąpiło 27 września 1970 roku.

World Federation of Tourist Guide Associations (WFTGA) i European Federation of Tourist Guide Associations (FEG)

Przewodnicy turystyczni także mają swoje organizacje, do których mogą należeć. Są to World Federation of Tourist Guide Associations i European Federation of Tourist Guide Associations, czyli Światowa i Europejska Federacja Stowarzyszeń Przewodników Turystycznych.

Obie zrzeszają stowarzyszenia a nie indywidualnych członków. Tzn. w danym kraju są stowarzyszenia przewodników turystycznych, np. W Polsce mamy wiele stowarzyszeń, które zrzeszają przewodników, np. Stowarzyszenie Przewodników Turystycznych w Krakowie czy Stowarzyszenie Przewodników Turystycznych Złota Kaczka w Warszawie. Takie stowarzyszenia mogą stać się członkami WFTGA i FEG. I znowu chodzi o to, aby członkiem takiej federacji było stowarzyszenie, które reprezentuje kilkudziesięciu lub kilkuset przewodników a nie indywidualny przewodnik.

Zatem idzie to tak: na dole mamy pojedynczego przewodnika, ten należy do jakiegoś lokalnego stowarzyszenia, to stowarzyszenie może należeć do jakiej organizacji krajowej a dopiero taka organizacja krajowa należy do organizacji światowej. To tak z grubsza.

Co robią federacje przewodnickie? Ich celem jest przede wszystkim nawiązywanie współpracy ze stowarzyszeniami z różnych krajów; reprezentowanie na całym świecie profesjonalnych przewodników turystycznych, promowanie i ochrona ich interesów; budowanie wizerunku profesji przewodnika turystycznego i rekomendowanie korzystania z usług przewodników-profesjonalistów; promowanie uniwersalnych zasad etyki i dobrych praktyk w zawodzie przewodnika turystycznego; rozwijanie programu szkoleniowego dla przewodników turystycznych, zwiększanie jakości usług przewodnickich poprzez edukację i szkolenia; umożliwienie wymiany uwag, rad, wskazówek i doświadczeń pomiędzy przewodnikami turystycznymi zrzeszonymi w Federacji.

I to właśnie dzień powstania WFTGA, czyli 21.02.1990, stał się Międzynarodowym Dniem Przewodnika Turystycznego. Z tej okazji, co roku, na całym świecie, organizowane są bezpłatne spacery z przewodnikiem turystycznym, mające na celu promocję zawodu oraz danie czegoś lokalnej społeczności.

WFTGA i FEG organizują także szkolenia, podczas których uczą słuchaczy standardów przewodnictwa turystycznego, które te federacje opracowały, na podstawie doświadczenia przewodników z całego świata.

Ludzie często mylą oba zawody. Ba, wielu z nich tworzy nawet jakąś hybrydę – przewodnika wycieczek. To takie połączenie przewodnika turystycznego z pilotem wycieczek. W zasadzie oba zawody są do siebie podobne. Mimo wszystko, pilot to nie przewodnik a przewodnik to nie pilot.

Zatem kto jest kim? Łatwo zrozumieć różnicę.

Przewodnik turystyczny to osoba, która ma specjalistyczną wiedzę na temat danego obiektu, miasta czy regionu. Na przykład przewodnik po Gdańsku – ma wiedzę na temat historii miasta, lokalnych atrakcji, miejscowych wydarzeń i wielu innych. Przeważnie mieszka w danym mieście (lub pobliżu), spotyka się z turystami na kilka godzin (i to jest kluczowe, na kilka godzin), oprowadza a potem… biegnie do kolejnej grupy albo wraca do domu.

Pilot wycieczek to osoba, która w większości spotyka się z turystami w momencie rozpoczęcia wycieczki i towarzyszy im przez cały czas jej trwania, czyli jest z turystami przez dzień, dwa, pięć czy siedem, w zależności od tego, ile wycieczka trwa. Jedzie z nimi np. z Gdańska do Krakowa. Po drodze zwiedzają Bydgoszcz, Toruń, Łódź, Katowice, i na końcu Kraków. Pilot towarzyszy grupie. Przede wszystkim pilnuje, czy cały program imprezy jest prawidłowo realizowany. Innymi słowy sprawdza, czy turyści dostają to, za co zapłacili. Pilot sprawuje opiekę nad turystami. Pomaga w różnych sytuacjach, np. gdy ktoś zgubi dokumenty lub będzie potrzebować opieki medycznej. Przekazuje także podstawowe informacje krajoznawcze, tzn. opowiada o terenach, przez które przejeżdżają; robi wprowadzenie do zwiedzania danego miasta lub atrakcji i gdy dojeżdżają na miejsce to przekazuje grupę przewodnikowi turystycznymi. Czyli pilot wycieczek jest bardziej to kwestii logistycznych, takich jak nawigowanie kierowcy (kierowca jest od kierowania, pilot jest od pilotowania, zatem to pilot mówi kierowcy dokąd jechać), zakwaterowanie grupy, zakup lub odbiór biletów, reagowanie w sytuacjach nagłych i awaryjnych. Co nie oznacza, że przewodnik turystyczny nie opiekuje się grupą i nie dba o jej bezpieczeństwo, to jedno z głównych zadań, szczególnie u przewodnika górskiego.

Zatem główną różnicą pomiędzy pilotem wycieczek a przewodnikiem turystycznym jest to, że pilot jest z grupą przez cały czas trwania wycieczki i jego rola koncentruje się na kwestiach organizacyjnych, a przewodnik turystyczny jest przez kilka godzin a jego rola skupia się na przekazywaniu informacji krajoznawczych.

Pilot wycieczek i przewodnik turystyczny to oddzielne zawody.

Być przewodnikiem turystycznym

Możesz być przewodnikiem:

• muzelanym i oprowadzać po muzeum, np. po Zamku Królewskim w Warszawie lub Kopalnii Węgla Kamiennego Guido w Zabrzu,
• miejskim i oprowadzać po mieście, np. Gdańsku, Krakowie czy Poznaniu,
• terenowym i oprowadzać po wybranym terenie, np. po województwie czy szlaku,
• górskim i prowadzić wycieczki po Tatrach, Beskidach czy Sudetach.

Co zrobić aby zostać przewodnikiem?

Przede wszystkim trzeba spełnić wymagania określone ustawowo. Każdy, kto wykonuje zadania przewodnika turystycznego w Polsce musi być pełnoletni, niekarany za przestępstwa umyślne i mieć wykształcenie min. średnie. W niektórych miejscach, aby móc oprowadzać, trzeba mieć uprawnienia, w niektórych nie. A jak to jest dokładnie?

Zacznijmy od tego ostatniego, czyli górskiego. Aby nim być, musisz mieć uprawnienia. Dotyczy to Polski i konkretnie Tatr, Beskidów i Sudetów. A jak je zdobyć takie uprawnienia? Musisz ukończyć specjalistyczny kurs i zdać tzw. egzamin państwowy. Taki egzamin organizowany jest przez Urzędy Marszałkowskie. Posiadając uprawnienia przewodnika górskiego, możesz prowadzić wycieczki po Tatrach, Beskidach i Sudetach.

W przypadku przewodnika miejskiego czy terenowego w Polsce nie ma uprawnień. Każdy, kto spełnia wymogi ustawowe, może oprowadzać.

Z kolei w przypadku obiektów, np. muzeów, wiele z nich ma swoich przewodników, którzy ukończyli szkolenie, zdali egzamin i są zatrudnienie w danym miejscu lub przewodnicy „z zewnątrz” muszą mieć certyfikat, który pozwala im na oprowadzanie po danym obiekcie. Taki certyfikat można uzyskać zdając egzamin organizowany przez muzeum.

To oczywiście przepisy obowiązujące w Polsce. W innych krajach może być inaczej.

Podsumujmy, przewodnik górski musi mieć uprawnienia; przewodnik muzealny w wielu miejscach będzie potrzebować certyfikatu, aby móc oprowadzać a przewodnik miejski i terenowy nie musi mieć uprawnień. Co wcale nie oznacza, że nie musi mieć wiedzy i umiejętności niezbędnych każdemu przewodnikowi. Dlatego warto wziąć udział w kursie przewodnika turystycznego, bo dzięki temu dowiesz się, jak pracować!

Być pilotem wycieczek

Podobnie, jak w przypadku przewodnika turystycznego, trzeba być pełnoletnim, niekaranym za przestępstwa umyślne i mieć wykształcenie min. średnie. Czy trzeba mieć jakieś uprawnienia? Nie. Ale warto ukończyć kurs pilota wycieczek i mieć certyfikat potwierdzający kwalifikacje.

Kurs pilota wycieczek można zrobić jeszcze w szkole średniej. Pracować jako pilot można dopiero, gdy się ma wykształcenie min. średnie, ale sam kurs można zrobić wcześniej.

W Kadrach Turystyki kurs trwa 10 dni. Zajęcia są stacjonarne i terenowe. Jest wycieczka autokarowa, podczas której uczysz się mówienia do mikrofonu, wskazywania trasy kierowcy. A połączenie opowiadania o mijanych miejscach i pokazywanie kierowcy drogi w tym samym czasie wcale nie jest łatwe! Są zajęcia na lotnisku, bo przecież możesz pilotować wycieczki, które lecą samolotem i trzeba opowiedzieć turystom o tym, jak prawidłowo zachować się na lotnisku i bezproblemowo przejść wszystkie etapy odprawy. Wszystko po to, aby jak najlepiej przygotować Cię do pracy jako pilot wycieczek. Ważne, abyś zdobył wiedzę i umiejętności, które pozwolą Ci poczuć się pewnie, kiedy wsiądziesz do autokaru i powiesz „Dzień dobry, Państwu!”.

Pilot wycieczek także może się specjalizować, podobnie jak przewodnik turystyczny. Możesz pilotować wycieczki szkolne, studenckie, seniorów. Możesz być pilotem wycieczek krajowych i jeździć z grupami po Polsce. Możesz być pilotem wycieczek zagranicznych i cały świat stoi przed Tobą otworem. To, dokąd będziesz jeździć będzie zależeć m.in. od biura, dla którego będziesz pracować, Twojej znajomości języków obcych czy zainteresowań.

No właśnie, a czy pilot wycieczek musi znać język obcy? Wydawałoby się, że tak! Przecież pilota wycieczek kojarzymy właśnie z podróżami za granicę a tam musi się jakoś dogadać. A tu niespodzianka! Nie musi. Przecież może pilotować wycieczki po Polsce dla turystów z Polski.

• Jaki dokument określa wymagania i zadania pilota wycieczek?
• Jakie wymagania ustawowe należy spełniać, aby móc wykonywać zadania pilota wycieczek?
• Czy wymagania ustawowe to jedyne wymagania, które trzeba spełnić aby móc pracować jako pilot wycieczek?
• Czy pilot wycieczek musi ukończyć kurs przygotowujący do pracy?
• Czy pilot wycieczek musi znać język obcy?
• Jakie są zadania pilota wycieczek?
• Co to jest kwalifikacja rynkowa „Pilotowanie imprez turystycznych”?
• Jaka forma zatrudnienia jest dostępna dla pilotów wycieczek?
• Gdzie znajdę oferty pracy dla pilota wycieczek?
• Gdzie jeszcze znajdę ciekawe informacje dotyczące zawodu pilota wycieczek?

Praca w turystyce to zupełnie inne życie. Ludzie marzą o podróżach. Chcą chociaż raz w życiu pojechać do Paryża, Londynu czy Nowego Jorku. Dla człowieka turystyki jest to chleb powszedni.  To, za co ludzie płacą spore pieniądze, on ma wliczone w zakresu obowiązków służbowych.

Praca w turystyce daje ogromne możliwości podróżowania i poznawania świata. Ludzie z zazdrością patrzą na twoje profile w social mediach, bo jest tam mnóstwo zdjęć z najdalszych miejsc na świecie. A z drugiej strony nie wiedzą, lub nie zdają sobie sprawy, że praca w turystyce to trudne i bardzo odpowiedzialne zajęcie. To fakt, można poznawać świat, ale to nie jest “clue” tej pracy.

Być specjalistą ds. turystyki

Specjalista ds. turystyki, doradca, konsultant czy prezenter oferty turystycznej. Różne nazywa się osobę, która pracuje stacjonarnie w biurze podróży, za biurkiem i sprzedaje imprezy turystyczne. Ale to chyba pierwszy zawód, którym mamy na myśli, gdy myślimy o pracy w turystyce.

Co robisz? Pomagasz ludziom spełniać ich marzenia o podróżowaniu i odpoczywaniu. Rozmawiasz z klientami. Dopytujesz, czy preferują zwiedzanie czy wypoczynek. W jakim terminie chcą jechać, ile osób, na jak długo, jaki mają budżet? Na podstawie zebranych informacji wyszukujesz oferty, które spełniają ite wymagania. Starasz się znaleźć oferty, które jak najbardziej spełniają oczekiwania klientów. Zależy Ci, aby wrócili zadowoleni. Bardzo często jest tak, że ludzie długo czekają na wakacje; zbierają pieniądze, aby móc pozwolić sobie na wyjazd. Nie mają wiedzy na temat turystyki, zatem nie za bardzo wiedzą, dokąd mogliby jechać i czy dane miejsce będzie im odpowiadać. Ale… mają Ciebie. Przecież Ty pomożesz im dobrać ofertę do ich potrzeb. Powiesz, że przy wyjeździe z małym dzieckiem lepiej wybrać Grecję, bo tam leci się 3 godziny aniżeli Wyspy Kanaryjskie z przelotem 5-godzinnym. Wiesz, jakie dokumenty muszą mieć, aby pojechać do Chin czy Tajlandii. Jesteś w stanie doradzić, zarekomendować, polecić. No i właśnie na tym polega Twoja praca.

A bonusem w tej pracy jest to, że Ty też może podróżować po świecie. Biura podróży bardzo często, szczególnie na początku i na końcu sezonu turystycznego, organizują tzw. study tour’y, czyli wyjazdy dla pracowników biur podróży. Chodzi o to, aby pokazać konsultantom czy doradcom tzw. destynację, czyli kierunek wakacyjny. Zapoznać z ofertą hoteli, zaprezentować lokalne atrakcje turystyczne. Bo dzięki temu pracownikom biur podróży łątwiej opowiadać o danym miejscu na świecie. A gdy łatwiej opowiadać, to też łatwiej sprzedawać. I właśnie o to chodzi.

Pracując w biurze podroży spełniasz marzenia turystów o podróżach, małych i dużych.

Być pilotem wycieczek

No dobrze, ale może praca stacjonarna nie jest dla Ciebie. Może chcesz, aby Twoje życie było na walizkach, w ciągłej podróży? Przynajmniej przez kilka kolejnych lat. No to co? Odpowiedź jest prosta. Zostań pilotem wycieczek.

Co robisz? Przede wszystkim pilot wycieczek jest przedstawicielem organizatora imprezy turystycznej i dba o to, aby wszystkie świadczenia, które turyści kupili, czyli np. przejazd, zakwaterowanie, program turystyczny zostały prawidłowo zrealizowane. Innymi słowy: pilot wycieczek jest oczami biura podróży na wyjeździe i sprawdza, czy wszystko idzie tak, jak powinno. Pilot wycieczki także opiekuje się turystami. Jakby potrzebowali pomocy, np. zgubili dokumenty czy musieli skorzystać z pomocy lekarskiej, to pilot pomaga im w tym. Przekazuje też podstawowe informacje krajoznawcze, czyli opowiada o tym, co mijamy po drodze: co to za kraj, jaka jest lokalna tradycja, kultura, kuchnia, itd. Ale nie jest przewodnikiem turystycznym. Przewodnik turystyczny to inny zawód! 

Jako pilot wycieczek możesz jeździć po Polsce, możesz też pilotować wycieczki zagraniczne. Możesz specjalizować się w pilotowaniu danego kierunku czy typu imprez. Śniadanie w Warszawie a kolacja w Nowym Jorku – to naprawdę możliwe.

Być przewodnikiem turystycznym

Możesz oprowadzać turystów po mieście, terenie czy górach. Możesz być przewodnikiem miejskim, terenowym lub górskim. Jako przewodnik w większości mieszkasz w danym miejscu, po którym oprowadzasz, zatem tutaj nie ma większych wyjazdów, jak w przypadku pilota wycieczek. Wstajesz rano, jesteś umówiony/a z grupą np. na 10:00. Jedziesz do umówionego miejsca. Przyjeżdża grupa z pilotem wycieczki, Ty przejmujesz grupę i przez kolejne 4-8 godzin oprowadzasz. Opowiadasz o miejscach, które widzą turyści. Przekazujesz ciekawostki. Mówisz tak, aby ludzie dowiedzieli się, co widzą; aby czuli przyjemność z tego zwiedzania. Nie prowadzisz wykładu na uniwersytecie. Ludzie przyjechali na wakacje, pozwiedzać, miło spędzić czas. Dobierasz informacje do grupy, do ich zaangażowania, energii, pogody.

To praca, która daje mnóstwo satysfakcji. Bo to miłe, jak ludzie Ciebie słuchają. Jak widzisz, że miło spędzają czas. A oczywiście najfajniej jest, gdy przychodzą do Ciebie i mówią, że to była super wycieczka i wiele się dowiedzieli. No po prostu serce rośnie!

Być rezydentem turystyczym

Mieszkasz przez kilka miesięcy w super miejscach na świecie. Grecja, Hiszpania, Turcja a nawet Madagaskar, Malediwy czy Dominikana.

Co robisz? Rezydent turystyczny to także przedstawiciel biura podróży, tylko nie na wycieczce a na tzw. destynacji, czyli kierunku wakacyjnym. Ludzie jadą na wczasy do Grecji, Hiszpanii czy Włoch. Są w hotelu przez 7, 10, 14 dni. Odpoczywają, plażują, opalają się. A rezydent jest od tego, aby się nimi opiekować; pomagać, gdy takiej pomocy potrzebują. Rezydent odbiera ich z lotniska, przyjeżdża do hotelu aby opowiedzieć o tym, z jakich atrakcji mogą korzystać, zaproponować udział w lokalnych wycieczkach. Serwis rezydencki, czyli to, co dokładnie robi rezydent, uzależniony jest od biura podróży, dla którego pracuje.

Pracując w turystyce nie musisz pracować za biurkiem od 9 do 17. Wiele zawodów w tej branży to tzw. “wolne” zawody.

To tylko niektóre zawody turystyczne. Chcąc być związanym z branżą turystyczną, możesz pracować w różnych miejscach. Na przykład organizacjach turystyczych, których zadaniem jest promowanie miasta, regiony czy kraju; biurach turystyki biznesowej, w których będziesz tworzyć organizować spotkania, wyjazdy motywacyjne, kongresy czy inne wydarzenia; czy też w liniach lotniczych, gdzie będziesz pracować jako steward czy stewardesa.

Bez względu na to, w którym obszarze turystyki będziesz pracować, Twoje życie będzie zupełnie inne, niestandardowe. I właśnie to przyciąga do tej branży wiele osób. Może przyciągnie też Ciebie?

Pilot wycieczek i przewodnik turystyczny pracują razem. Co zrobić aby ta współpraca była udana? Dowiedz się.

Pilot wycieczek i przewodnik turystyczny to dwa różne zawody. O różnicach możesz przeczytać we wpisie Jaka jest różnica pomiędzy pilotem wycieczek a przewodnikiem turystycznym?

Pilot i Przewodnik pomaga sobie nawzajem

Zanim pilot wycieczek spotka się z przewodnikiem turystycznym, powinien skontaktować się z nimi telefonicznie lub mailowo. Taki kontakt niesie korzyść dla obu stron.

Pilot wycieczek może uzyskać informacje, które pomogą mu doprowadzić autokar i grupę do właściwego miejsca oraz odpowiednio zorganizować czas (np. wcześniej zorganizować przerwę na posiłek czy toaletę).

Przewodnik turystyczny otrzyma informacje na temat grupy i oczekiwań pilota, co pozwoli mu przygotować się i zaplanować realizację programu w taki sposób, który będzie dopasowany do specyfiki tej konkretnej wycieczki.

Pilot wycieczki powinien poinformować lub ustalić z przewodnikiem turystycznym m.in.:

• kiedy i o której godzinie przyjedzie,
• w którym miejscu spotka się z przewodnikiem,
• którą drogą najlepiej dojechać, czy są jakieś utrudnienia, na które pilot wycieczki powinien wziąć pod uwagę,
• czy zrobić przerwę na posiłek lub toaletę przed przyjazdem,
• ilu uczestników liczy grupa,
• czy są w grupie osoby np. z niepełnosprawnością lub mające specjalną dietę,
• gdzie grupa była wcześniej,
• realizację programu zwiedzania,
• sposób rozliczenia.

Powyższe kwestie powinny być ustalone przed spotkaniem pilota wycieczek z przewodnikiem turystycznym.

Wydawałoby się, że niektóre z nich mogą być także uzgodnione podczas spotkania pilota z przewodnikiem, jednak taka wymiana informacji zajmuje czas a najczęściej turyści chcą jak najszybciej rozpocząć zwiedzanie.

Pilot i przewodnik sprawdza informacje

Tak, jak w każdej innej branży, także w turystyce zdarzają się błędy. Osoba projektująca wycieczkę zarezerwuje przewodnika na inny dzień niż powinna; przewodnik błędnie zinterpretuje informacje otrzymane od organizatora imprezy turystycznej a pilot wycieczek przywiezie grupę do miejsca, w którym zawsze spotykał się z przewodnikiem, tylko akurat tym razem miejsce uległo zmianie.

Aby uniknąć takich sytuacji, pilot wycieczek i przewodnik turystyczny komunikują się ze sobą i upewniają, że wcześniej uzgodnione kwestie są zgodne z informacjami, które posiada każda ze stron.

Szczególnie w szczycie sezonu turystycznego łatwo o niedopowiedzenia czy błędne zrozumienie informacji. Pilot wycieczek upewnia się np. kto jest odpowiedzialny za rezerwację biletów, czy w danym mieście nie ma ograniczeń w ruchu, itd.

Piloci wycieczek i przewodnicy turystyczni współpracują ze sobą.

Pilot i przewodnik opiekuje się grupą

Sprawowanie opieki nad turystami, zgodnie z Ustawą o usługach hotelarskich oraz usługach pilotów wycieczek i przewodników turystycznych, należy zarówno do pilota jak i przewodnika.

Podczas realizacji programu wycieczki mogą zdarzyć się różne sytuacje. Czasem przewodnik musi zająć się grupą, kiedy pilot jedzie do szpitala z jednym z turystów. Czasem przewodnik musi opiekować się turystami, gdy pilot w tym samym momencie załatwia kwestie związane z dalszą realizacją programu.

Pilot i przewodnik szanuje się nawzajem

Tu nie ma pola do rywalizacji – kto wie więcej, kto jest lepszy, kogo bardziej lubią turyści. Pilot i przewodnik gra do jednej bramki. Jego celem jest satysfakcja klientów. Jeżeli ma zastrzeżenia do pracy swojego kolegi/swojej koleżanki, powinien z nim/nią porozmawiać w cztery oczy. Podczas kontaktu z grupą nie wolno mu deprecjonować pracy swojego współpracownika.

Turyści chcą przewodnika, który potrafi ich zainteresować. Jak to zrobić?

Kilka inspiracji, które pomogą sprawić, aby grupa pamiętała przewodnika na długo.

Przewodnik turystyczny musi być merytoryczny

Żeby opowiadać turystom o ciekawych miejscach, trzeba mieć zaplecze w postaci wiedzy – faktów i ciekawostek. Nawet najlepsze animacje nie zastąpią treści, których przecież turysta oczekuje po każdym przewodniku.

Ważne jest jednak, by nie zasypywać słuchaczy milionem dat, drugorzędnych faktów czy drobiazgowych opisów, które wcale nie rozjaśniają ludziom wizji przeszłości (można powiedzieć, że wręcz przeciwnie!). Należy więc umiejętnie dobierać treści do oczekiwań grupy, pamiętając o zasadzie od ogółu do szczegółu. Suche fakty najlepiej okrasić ciekawostkami, które ożywią opowieść, wprowadzą lekką atmosferę i zmniejszą dystans między przewodnikiem a podopiecznymi.

Interesujących treści podanych odpowiednim językiem słucha się łatwiej i przyjemniej – to chyba oczywiste.

Osobną kwestią jest znajomość topografii miasta oraz najważniejszych lokali gastronomicznych, punktów informacji turystycznej, bankomatów itp. Wszystkie kwestie praktyczne, które pomogą rozwiązać problemy turystów, pojawiające się podczas wycieczki, to również wasza domena. Pomagajcie grupom dobrze spędzić czas podczas pobytu w waszych miastach, bądźcie profesjonalni i życzliwi – to z pewnością zaowocuje dobrą opinią pośród nich.

Przewodnik turystyczny wykorzystuje różne techniki prezentacji

Czasy, w których przewodnik stoi przed grupą nieomal na baczność, minęły już prawie bezpowrotnie. Prawie – bo oczywiście znajdą się jeszcze tacy, którzy wrastają w ziemię na co najmniej pół godziny i żadna siła ich nie może ruszyć z miejsca. Oczekiwania turystów co do przebiegu wycieczki są jednak najczęściej inne.

Turyści chcą widzieć przed sobą energicznego, uśmiechniętego przewodnika, który z pasją opowie o kolejnych punktach wycieczki, kiedy trzeba, będzie modulował głos, by odbiorca nie zasnął podczas oprowadzania czy nawet zaśpiewa. Jeśli turyści muszą stać w jednym miejscu, chcieliby ten czas spędzić ciekawie.

Na nic zdadzą się najciekawsze treści i angażujące animacje, jeśli z naszych ust będzie wypływał potok nieskładnych słów, słyszalny jedynie dla kilku osób. Podstawą pracy przewodnickiej jest dobra emisja głosu. Mówcie głośno, wyraźnie, akcentujcie pewne treści poprzez intonację. Pamiętajcie też, że mówicie nie do siebie i nie gdzieś w powietrze, a do konkretnej grupy ludzi, dlatego istotne jest odpowiednie zajęcie miejsca, tak, by grupa widziała i dobrze słyszała przewodnika.

Przewodnik turystyczny może być niebanalny a rodzajów oprowadzania jest wiele. Nie bój się włączyć do swojej pracy animacji przewodnickiej. Możesz wykorzystać strój, np. z epoki czy chociażby odpowiednie gadżety (można je zakupić u rekonstruktorów, w rozmaitych sklepach czy wykonać je samemu).

Z doświadczenia wiem, że turyści coraz częściej podczas wycieczek szukają efektu wow. Oprowadzając w konkretnym stroju, stylizowanym na dany okres historyczny jesteśmy zauważalni, intrygujący i – pokuszę się o stwierdzenie – bardziej wiarygodni. Do tego trzeba dodać odpowiednią narrację, np. język staropolski i grupa jest wasza. Sprawdziliśmy to wielokrotnie podczas naszych Wycieczek w czasie i nie tylko (zobacz).

Podczas oprowadzania grup nie bójcie się animacji. Im więcej osób zaangażujecie w odgrywanie scenek (to fajny pomysł nie tylko dla grup dziecięcych), tym lepiej. Ważne, żeby grupa miała poczucie aktywnego uczestnictwa, wtedy czas płynie im szybciej, ciekawiej i nawet najbardziej skomplikowane treści przyswajają się mimochodem. Ogranicza was tutaj tylko wasza wyobraźnia. Podsumowując – bądźcie energiczni, oprowadzajcie z błyskiem w oku, korzystajcie ze strojów, rekwizytów, animacji, angażujcie grupę. Zadowolony turysta to turysta, który będzie do was wracał i polecał was innym, a o to przecież chodzi.

Przewodnik turystyczny musi być świadomy

Pisząc świadomy mam na myśli zrozumienie roli, jaką spełnia każdy z nas podczas oprowadzania grup. Jesteśmy swego rodzaju ambasadorami swoich miast i regionów, a w szerszym wymiarze również ojczyzny. Pamiętajmy, że to my kreujemy obraz nas jako, np. poznaniaków, Wielkopolan czy Polaków. To na nas spoczywa więc odpowiedzialna rola zarażania innych zamiłowaniem do historii, kultury czy tradycji. Od nas często zależy to, czy turystom spodoba się nasze miasto. Czy wrócą do niego w niedalekiej przyszłości. Pamiętajcie więc o tej roli i odpowiedzialnie kształtujcie postawy wobec tego co „nasze” dzieci, młodzieży oraz dorosłych.

Powodzenia!

Autorem tekstu jest Martyna Kaczmarek z City Event Poznań

Czy aby pracować w turystyce trzeba mieć wykształcenie branżowe? Sprawdź!

Wiele osób, które chce rozpocząć pracę w turystyce zastanawia się, czy musi kończyć szkołę lub studia z zakresu turystyki? Boją się, że bez wykształcenia branżowego nie mają szans na pracę w turystyce.

Czy trzeba mieć wykształcenie turystyczne?

Nie trzeba. Osoby, które pracują w turystyce mają różne wykształcenie. Wśród nas jest wielu humanistów (pedagogika, psychologia), lingwistów (różne filologie) czy osób z wykształceniem technicznym. Aby np. być pilotem wycieczek lub rezydentem turystycznym wymagane jest wykształcenie minimum średnie. To nie musi być wykształcenie kierunkowe!

Dodatkowo, w Kadrach Turystyki uczymy zawodów turystycznych od postaw. Krok po kroku pokazujemy, jakie obowiązki będziesz wykonywać. Tłumaczymy, jak działa turystyka i powoli Cię do niej wprowadzamy. Dzięki temu możesz zdobyć zupełnie nowy zawód i poczuć się w nim pewnie.

Czy nie jestem za młody, za stary?

Na pracę w turystyce nigdy nie jest za późno. Wśród nas są osoby bardzo młode, tuż po szkole, które zaczynają życie zawodowe. Są też osoby bardzo doświadczone, zawodowo i życiowo, dla których turystyka jest ich całym życie.

Pracę w turystyce możesz zacząć w dowolnym momencie swojego życia. Nasi kursanci mają od 18 do 65 lat. Ich motywacja do pracy w turystyce jest różna: od chęci spędzenia wakacji w niebanalny sposób, poprzez ucieczkę od korporacji i sztampowych obowiązków po chcęć totalnej zmiany swojego życia i zaczęcia robienia tego, co będzie realizacją marzeń.

Chcesz połączyć pracę z pasją podróżowania? Zobacz, jak to zrobić?

“Co by tu zrobić, aby moja praca była wielką podróżą?”. Być może powtarzasz sobie to zdanie wielokrotnie, kiedy pijesz poranną kawę, w drodze do pracy, na uczelnie, czy też oglądając kolejne zdjęcia z egzotycznych wypraw swoich znajomych na Facebooku. Jeśli znajdujesz w sobie na tyle odwagi, żeby zmienić swoje marzenia w rzeczywistość zaczynasz szukać możliwości, które zaprowadzą Cię do realizacji tego planu. 

Jeśli nie jesteśmy dziećmi Rockefellera, nie odziedziczyliśmy fortuny po dalekim krewnym to jak każda osoba musimy pracować. Chcemy być produktywni dla społeczeństwa, aby w zamian otrzymywać wynagrodzenie, za które spełniamy swoje marzenia. Nie ma dróg na skróty. Niezależnie od tego czy jesteś studentem i dopiero planujesz swoją przyszłość, czy pracujesz już zawodowo, zawsze możesz poszerzać swoje umiejętności oraz wiedzę, a to może prowadzić do realizacji Twoich marzeń. Niestety czasami nie jest łatwo po całym dniu na uczelni czy w pracy zdecydować się na poświęcenie swojego czasu na rozwój, a co za tym idzie podążać za swoimi pragnieniami. W tym właśnie miejscu możesz wstawić swoją ulubioną wymówkę – nie oszukujmy się każdy z nas ją ma. Czasami potrzebujemy do tego stymulantu, którym właśnie potrafią być marzenia. Właśnie tak powstają dobrze prosperujące firmy, innowacyjne projekty oraz kariery, które pozwalają łączyć pasję z możliwością zarabiania pieniędzy.

Jak zacząć pracę w turystyce?

Widzisz oferty biur podróży, które oferują Ci pracę pilota wycieczek lub rezydenta turystycznego. Myślisz – to jest to! Zabierasz się za pisanie CV i nagle czujesz, że czegoś Ci brakuje. Niby wiesz kim jest pilot wycieczek, podczas wakacji widziałeś się z rezydentem turystycznym w czasie transferu z lotniska do hotelu. Ale czy tak naprawdę wiesz czym oni się zajmują? Co ja właściwie mam robić?

Od czego można zacząć? Jak przygotować się do zawodu, który może dać Ci połączenie tego co kochasz, tego o czym zawsze marzyłeś i stabilizacji finansowej? Jest kilka dróg, aby dobrze przygotowanym rozpocząć swoją karierę w turystyce. W sieci możemy znaleźć oferty kursów, które należycie przygotują Cię do wymarzonego zawodu.

Weź udział w kursach przygotowujących do pracy w turystyce

Kursy, które proponowane są przez Kadry Turystyki spełniają wszelkie wymagania, abyś po ich zakończeniu mógł podjąć pracę w sektorze usług turystycznych. Zarówno kurs pilota wycieczek jak i rezydenta turystycznego przygotują Cię od strony merytorycznej i praktycznej. Trenerzy z wieloletnim doświadczeniem, którzy kiedyś tak samo jak ty marzyli o połączeniu podróży z pracą, przekażą Ci swoją bezcenną, popartą przykładami wiedzę. Podczas wykładów i zajęć terenowych zadbają o to, żebyś w każdej sytuacji, którą spotkasz w czasie wykonywania swojej pracy, czuł się komfortowo. Wiedział co zrobić nawet w najbardziej skomplikowanych przypadku. Zadbał o to, aby uczestnicy twojego wyjazdu czuli, że spędzają właśnie wakacje swojego życia. Dlaczego warto skorzystać z kursu pilota wycieczek czy też rezydenta turystycznego? Bardzo ważny jest odpowiedni warsztat, wiedza, którą można później doskonalić swoimi doświadczeniami. Niekiedy nawet najbardziej otwarta i obyta w świecie osoba może nie poradzić sobie w zawodzie jeśli nie ma odpowiedniego przygotowania.

Warto postawić na swoje marzenia i trochę im pomóc. Warto zrobić pierwszy krok do pracy w turystyce! Przy odpowiednim ukierunkowaniu ze strony Trenerów możesz niedługo zacząć zwiedzać miejsca, o których kiedyś tylko marzyłeś, zobaczyć odległe kraje, poznać kultury innych narodów, spróbować niesamowitych smaków oraz doświadczyć wiele życzliwości, a przede wszystkim doznać poczucia spełnienia. Jesteśmy tu po to, żeby pomóc Ci w realizacji Twoich marzeń!

Przewodnik turystyczny powinien nieustannie doskonalić swoją wiedzę i umiejętności zawodowe. Dowiedz się, jak może to robić?

Co to jest Continuous Professional Development?

Światowa Federacja Stowarzyszeń Przewodników Turystycznych (World Federation of Tourist Guide Associations, WFTGA) i Europejska Federacja Stowarzyszeń Przewodników Turystycznych (European Federation of Tourist Guide Associations, FEG) stoją na stanowisku, iż przewodnik turystyczny powinien nieustannie zwiększać swoją wiedzę i umiejętności zawodowe. Dlatego też w polityce jakości, przyjętej przez Federacje, jest Continuous Professional Development (CPD), czyli ciągły rozwój kompetencji zawodowych.

Jakie kursy organizują federacje przewodnickie?

Obie federacje prowadzą swoje sekcje szkoleniowe, które organizują kursy doskonalące dla przewodnika turystycznego. Ich głównym celem jest doskonalenia umiejętności przewodnickich. Dwa flagowe programy szkoleniowe to:

• Hands on Training (WFTGA) i
• Sharing Best Practice (FEG).

Oba szkolenia koncentrują się na metodyce prowadzenia trasy pieszej, autokarowej i muzealnej. Wynika to z analizy programów szkoleniowych z różnych krajów, w których największy nacisk kładzie się na wiedzę teoretyczną a często pomija lub nie przeznacza odpowiedniego czasu na naukę metodyki pracy w tym zawodzie.

Uzupełnieniem zajęć praktycznych są wykłady dotyczące m.in. różnic międzykulturowych, obsługi turystów z niepełnosprawnościami, rozwiązywaniem konfliktów grupowych czy promocją i marketingiem usług przewodnickich. Szkolenia trwają 6 lub 7 dni i kończą się egzaminem teoretycznym i praktycznym.

Dodatkowo, szkolenia organizowane przez WFTGA i FEG to szansa na zapoznanie Uczestników z kodeksem dobrych praktyk i polityką jakości pracy przewodnika turystycznego opracowanymi przez federacje.

Gdzie odbywają się kursy?

WFTGA posiada dwa centra szkoleniowe, na Cyprze i w Armenii. Prowadzi też kursy dla przewodników turystycznych na całym świecie, na zaproszenie lokalnych władz, organizacji lub innych podmiotów zainteresowanych doskonalenie kompetencji zawodowych przewodników turystycznych. FEG proponuje swoje szkolenia podczas m.in. corocznych kongresów, na które przyjeżdżają przewodnicy z krajów europejskich. Tak samo, jak WFTGA, prowadzi szkolenia zewnętrzne, w dowolnym miejscu, na zaproszenie.

Jak zostać trenerem przewodnictwa turystycznego?

Sposobem na promowanie standardów pracy przewodnika turystycznego jest kurs Train the Trainer, czyli kurs przygotowujący do pracy trenera (instruktora przewodnictwa turystycznego) akredytowanego przez WFTGA lub FEG. W ten sposób federacje zyskują swoich przedstawicieli – osoby, które będą potrafić uczyć standardów pracy przewodnika turystycznego – w różnych krajach. Trenerzy następnie prowadzą zajęcia dla kandydatów na przewodników turystycznych lub osób już pracujących w zawodzie i zapoznają ich z działalnością Federacji, kodeksem dobrych praktyk oraz polityką jakości, a także – przede wszystkim – doskonalą umiejętności zawodowe w zakresie metodyki pracy przewodnika turystycznego, co przekłada się na wzrost jakości świadczonych usług przez absolwentów takich szkoleń. Dzięki lokalnym trenerom dostęp do szkoleń WFTGA i FEG jest łatwiejszy, bowiem nie wymaga np. podróży do innego kraju, gdzie znajduje się centrum szkoleniowe lub organizowany jest kongres.

Czy kursy WFTGA i FEG odbywają się w Polsce?

Polska ma obecnie 24 trenerów akredytowanych przez WFTGA i 1 przez FEG. W październiku 2015 r. odbyło się w Warszawie szkolenie WFTGA Hands on Training oraz Train the Trainer. W październiku 2017 r. odbyło się w Warszawie szkolenie FEG Sharing Best Practice. W szkoleniu wzięli udział przedstawiciele poszczególnych stowarzyszeń należących do Federacji. Szkolenie było bezpłatne (uczestnicy płacili jedynie za dojazd i nocleg), a jego celem była promocja kursu Sharing Best Practice wśród członków Federacji. Kontynuacją tego szkolenia będzie Train the Trainer, które zaplanowane jest na listopad 2018 r. w Hiszpanii, na Teneryfie. Dzięki temu FEG zyska nowych trenerów, którzy będą mogli promować standardy pracy przewodnika turystycznego w swoich krajach.

Nowością w Polsce są kursy doskonalące dla przewodnika turystycznego: “Międzynarodowe standardy pracy przewodnika turystycznego” akredytowane przez WFTGA, dzięki czemu polscy przewodnicy turystyczni mogą u siebie w kraju zapoznać się z technikami pracy opracowanymi przez Światową Federacją Stowarzyszeń Przewodników Turystycznych.

Inne są wymagania aby móc pracować jako przewodnik miejski lub terenowy niż górski. Sprawdź, jakie warunki musisz spełnić?

Jakie wymagania należy spełnić aby móc pracować jako przewodnik turystyczny? 

Przede wszystkim trzeba być:

• pełnoletnim; 
• niekaranym za przestępstwa umyślne lub inne popełnione w związku z wykonywaniem zadań przewodnika turystycznego lub pilota wycieczek; 
• posiadać wykształcenie średnie lub średnie branżowe (matura nie jest wymagana).

Przewodnik turystyczny górski musi jeszcze ukończyć kurs przewodnika turystycznego oraz zdać egzamin państwowy. Przewodnik turystyczny miejski lub terenowy nie musi kończyć kursu i zdawać egzaminu państwowego, bowiem zawód jest zderegulowany. Mimo to, rekomendujemy udział w kursie przewodnika turystycznego, bowiem pozwala on zdobyć wiedzę na temat wybranego miasta czy regionu oraz poznać metodykę pracy przewodnika turystycznego, niezbędnej do profesjonalnego wykonywania zawodu.

Mimo to kursy dla kandydatów na przewodników wciąż są organizowane. Efekty kształcenia mogą się różnić w zależności od organizatora, programu i sposobu prowadzenia zajęć. Podobna sytuacja jest nie tylko w Polsce ale także zagranicą. System kształcenia przewodników turystycznych na świecie różni się w zależności od kraju, regionu, miasta lub obiektu.

Jakie są standardy kształcenia przewodników turystycznych?

W 2008 r. European Committee for Standarization, podmiot zewnętrzny niepowiązany formalnie z organami Unii Europejskiej, opracował standardy kształcenie przewodników turystycznych i opublikował je w Normie 15565:2008 Usługi turystyczne – Wymagania dotyczące szkolenia zawodowego i programów kwalifikacji przewodników turystycznych. Dokument nie jest dokumentem urzędowym, nie ma mocy prawnej. Stanowi zbiór rekomendacji a nie obowiązków. Dlatego każdy kraj, region czy organ bądź podmiot kształcący i/lub weryfikujący kwalifikacje przewodników turystycznych ma możliwość zastosowania całości lub jedynie części rekomendacji wynikających z Normy EN 15565, w zależności od indywidualnie podejmowanej decyzji.

Jaki powinien być program kursu przewodnika turystycznego?

Mimo iż Norma EN 15565 nie jest idealna, między innymi ze względu na brak aktualizacji od 2008 r., to daje ramy programowe, które można dostosować do systemu kształcenia przewodników turystycznych. Rekomendowany czas kursu przewodnika turystycznego to 600 godzin (obejmuje tzw. contact hours, czyli zajęcia stacjonarne i godziny pracy własnej), w podziale na zajęcia teoretyczne (60%) i praktyczne (40%). Kurs przewodnika turystycznego powinien składać się z trzech części:

• wiedzy ogólnej (np. historia, geografia, kultura i sztuka),
• wiedzy dotyczącej miasta, regionu, obiektu (wiedza profilowana na miejsce, w zakresie którego kandydat chce zdobyć kwalifikacje) i
• treningu umiejętności przewodnickich, takich jak budowa i przekaz wypowiedzi przewodnickiej czy metodyka prowadzenia trasy pieszej, autokarowej i muzealnej.

Zawód pilot wycieczek różni się od zawodu przewodnika turystyczny. Poznaj rożnice.

Podział kompetencji pomiędzy pilotem wycieczek a przewodnikiem turystycznym wynika z Ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o usługach hotelarskich oraz usługach pilotów wycieczek i przewodników turystycznych.

Jakie są zadania pilota wycieczek?

Do zadań pilota wycieczek należy:

• czuwanie, w imieniu organizatora turystyki, nad sposobem świadczenia usług na rzecz klientów,
• przyjmowanie od nich zgłoszeń dotyczących związanych z tym uchybień,
• sprawowanie nad klientami opieki w zakresie wynikającym z umowy,
• wskazywanie lokalnych atrakcji oraz przekazywanie podstawowych informacji dotyczących odwiedzanego kraju i miejsca

Więcej na ten temat dowiesz się podczas Kursu Pilota Wycieczek w Kadrach Turystyki +

Jakie są zadania przewodnika turystycznego?

Do zadań przewodnika turystycznego należy:

• oprowadzanie turystów lub odwiedzających,
• udzielanie fachowej i aktualnej informacji o kraju, odwiedzanych miejscowościach, obszarach i obiektach,
• sprawowanie opieki nad turystami lub odwiedzającymi w zakresie wynikającym z umowy,
• a podczas prowadzenia turystów w górach troska o ich bezpieczeństwo w szczególności podczas wyjść wymagających odpowiednich technik i specjalistycznego sprzętu.

Norma 13809:2003

Światowa Federacja Stowarzyszeń Przewodników Turystycznych (World Federation of Tourist Guide Associations, WFTGA) i Europejska Federacja Stowarzyszeń Przewodników Turystycznych (European Federation of Tourist Guide Associations, FEG) kategorycznie rozróżniają kompetencje i zadania zawodowe powierzane przewodnikom turystycznym i pilotom wycieczek. Przyjęły terminologię zastosowaną w Normie 13809:2003 Usługi turystyczne – agenci turystyczni/pośrednicy turystyczni i organizatorzy turystyki:

• przewodnik turystyczny to osoba, która oprowadza odwiedzających w języku przez nich wybranym; interpretuje kulturowe i naturalne dziedzictwo danego miejsca; posiada kwalifikacje dotyczące tego miejsca, najczęściej potwierdzone lub honorowane przez lokalne władze a
• pilot wycieczek to osoba, która w imieniu organizatora nadzoruje realizację programu imprezy turystycznej i dba o jego należyte wykonanie oraz przekazuje turystom praktyczne informacje na temat odwiedzanego miejsca.

Należy pamiętać, że Norma nie stanowi prawa. Jest jedynie rekomendacją dla państwa Unii Europejskiej. Pilot wycieczek lub przewodnik turystyczny ma obowiązek zapoznania się z przepisami lokalnego prawa, aby dowiedzieć się, jaki w danym kraju jest zakres zadań pilota wycieczek i przewodnika turystycznego oraz jakie są warunki ich wykonywania.

Pilot wycieczek a przewodnik turystyczny

Zdarza się, że zadania przypisane przewodnikowi turystycznemu wykonuje pilot wycieczek. Federacje przewodnickie, w obawie przed możliwymi negatywnymi ocenami pracy takiej osoby, wynikające m.in. z braku odpowiedniego przygotowania, definitywnie oddzielają zawód pilota wycieczek od zawodu przewodnika turystycznego.

Jasne określenie zadań zawodowych ma na celu pokazanie zakresu kompetencyjnego przypisanego do poszczególnych zawodów związanych z turystyką, a tym samym określenie statusu przewodnika turystycznego, który, w odróżnieniu od pilota wycieczek, posiada kwalifikacje związane z miejscem, w którym świadczy swoje usługi, co ma być jednym z gwarantów jakości świadczonych przez niego usług.

Dodatkowo, w celu podniesienia jakości usług świadczonych przez przewodników turystycznych, obie federacje posiadają kodeksy dobrych praktyk oraz politykę jakości, które promują wśród swoich członków. Dokumenty zawierają wytyczne dotyczące m.in. wiedzy, umiejętności i postawy przewodnika, w tym sposobu przekazywania informacji, współpracy z kontrahentami, opieki nad klientami czy szacunku do ludzi, miejsc i środowiska, w którym pracuje przewodnik.